बाकु । अमेरिकी अधिकारीहरूले डोनाल्ड ट्रम्पको आगामी प्रशासनमा पनि टिकेर रहने द्विदलीय परियोजनाका रूपमा सन् २०५० सम्ममा आणविक ऊर्जालाई तीन गुणा गर्ने नयाँ योजनाहरू बुधबार घोषणा गरेका छन् ।
ह्वाइट हाउसले गत वर्ष गरेको प्रतिबद्धता पूरा गर्दै नयाँ आणविक ऊर्जा क्षमताका लागि मङ्गलबार ठूलो पहलको घोषणा गरेको थियो । यो कदम जो बाइडेनले छोड्दा अमेरिकाले लागू गर्न सक्ने महत्त्वाकांक्षी ऊर्जा सङ्क्रमण नीतिको अन्तिम अंशमध्ये एक हुनसक्छ ।
जलवायु परिवर्तनको वास्तविकतामाथि प्रश्न उठाउने र ऐतिहासिक पेरिस सम्झौताबाट वासिङ्टनलाई फिर्ता लिने वाचा गर्ने ट्रम्पको पुनर्निर्वाचनले कोप२९ जलवायु वार्तालाई तरङ्गित बनाएको छ । तर, बाकुमा भएको बैठकमा अमेरिकी अधिकारीहरूले ट्रम्पले अमेरिकी जलवायु कार्य रोक्न सक्षम हुनुहुने छैन भनेर समकक्षीहरूलाई आश्वासन दिन खोजेका छन् ।
साथै बाइडेनका जलवायु सल्लाहकार अली जैदीले बुधबार विशेष गरी आणविक योजनाहरू यसको उदाहरण भएको सुझाव दिए । ‘यो त्यस्तो क्षेत्र हो जहाँ केवल द्विदलीय समर्थन मात्र देखिएको छैन… तर यो त्यस्तो क्षेत्र पनि हो जहाँ डेमोक्रेटिक र रिपब्लिकन प्रशासनहरूले एक अर्कोलाई प्रगतिलाई निरन्तर रूपमा बनाएर राखेका छन्’ उनले भने, ‘यी लक्ष्यहरू साहसिक छन्, तर ती प्राप्त गर्न योग्य पनि छन् ।’ यो कदम अमेरिकामा आणविक उर्जामा बढ्दो चासोका साथ आएको हो ।
दुई अमेरिकी ऊर्जा कम्पनीले अमेरिकी इतिहासमा सबैभन्दा खराब व्यावसायिक आणविक ऊर्जा दुर्घटना भएको थ्री माइल आइल्यान्डसहित आणविक उर्जा स्टेशनहरू पुनः सञ्चालनमा ल्याउने तयारी गरिरहेका छन् ।
कार्बन–मुक्त बिजुली स्रोतहरू खोजिरहेका अमेजन, माइक्रोसफ्ट र गुगललगायतका प्रौद्योगिकी दिग्गजहरूले पनि हालै आणविक ऊर्जाका लागि सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेका छन् ।
आणविक रिएक्टरहरू निर्माण गर्न सौर्य वा पवन ऊर्जा सुविधाहरूभन्दा धेरै महँगो हुन्छन् । साथै फुकुसिमा वा चेर्नोबिलमा भएका प्रकोपहरू जस्ता दुर्घटनाहरूको जोखिमलाई ध्यानमा राख्दै आणविक ऊर्जाले कडा विरोधको सामना गर्न सक्छ ।
तर धेरै देशहरूले नेट–जिरो प्रतिबद्धतालाई पूरा गर्नका लागि बढ्दो आणविक ऊर्जा नै एकमात्र उपाय हुने विश्वास गर्छन् । कोप २९ मा अमेरिकी प्रतिनिधिमण्डलले वासिङ्टनको जलवायु कार्य बलियो रहने देखाउने प्रयास गरिरहेको छ ।
जैदीले बाइडेनको जलवायु एजेन्डाको ‘स्थायित्वमा विश्वास’ व्यक्त गरे । ‘यसको एउटा ठूलो अंश भनेको निजी क्षेत्रद्वारा सञ्चालित सरकारबाहिर निर्माण गरिएको गतिशीलता हो’, उनले भने, ‘आगामी चार वर्षमा जलवायु परिवर्तन मात्र रोकिँदैन, म विश्वस्त छु कि संयुक्त राज्य अमेरिकामा स्वच्छ ऊर्जा ऐन र लगानी र रोजगारी पनि रोकिनेछैन ।’
