काठमाडौं, १९ फागुन
जन्म, मृत्यु, विवाह जस्ता घटना दर्ता विदेशमा रहेका नेपालीले त्यही रहेका नेपाली दुतावासमार्फत गराउन पाउने भएका छन् । पञ्जिकरणसम्बन्धि नयाँ नियमावलीले यस्तो सुविधा दिएको हो ।
११ फागुनमा बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले राष्ट्रिय परिचयपत्र तथा पञ्जिकरण नियमावली २०७७ स्वीकृत गरेको हो । सो नियमावलीअनुसार अब नेपाली दुतावासबाटै घटना दर्ताको प्रमाणपत्र विदेशमा रहेका नेपालीले पाउनेछन् ।
नियमावलीअनुसार नेपाली नियोगमै कार्यरत एक कर्मचारीलाई पञ्जिकरण अधिकारी तोकिने र उनले नै घटनादर्ताको सम्बन्धि प्रमाणपत्र प्रमाणिकर गर्ने राष्ट्रिय परिचयपत्र तथा पञ्जिकरण विभागका महानिर्देशक जितेन्द्र बस्नेतले बताए । ‘घटना दर्ताका लागि अनलाइनबाटै हुन्छ,’ उनले भने,‘त्यसको प्रमाणिकरण अब विदेशस्थित नेपाली दुतावासबाटै गरिन्छ ।’
व्यक्तिगत घटना दर्तासम्बन्धि नियमावली २०३४ खारेज गरी सरकारले नयाँ नियमावली ल्याएको हो । गत वर्ष संसदबाट पारित भएको राष्ट्रिय परिचयपत्र तथा पञ्जिकरण ऐनअनुसार नयाँ नियमावली जारी भएको हो । जसअनुसार सबै नेपाली दूतावसमा पञ्जिकरण अधिकारी छिट्ट्रै तोकिने महानिर्देशक बस्नेतले बताए । व्यक्तिगत घटना दर्तामा जन्म, मृत्यु, विवाह, सम्बन्ध बिच्छेद र बसाई सराई पर्दछन् ।
२० लाखको विवरण ंसंकलन
सरकारले यससम्बन्धि कानून नआउँदै राष्ट्रिय परिचयपत्र वितरण सुरु गरेको थियो । ३ मंसिर २०७५ मा परिचयपत्र वितरण सुरु भएकोमा २०७६ सालमा मात्र ऐन र हालै नियमावली पारित भएको छ । यो अवधिमा एक लाख १७ हजारले परिचयपत्र लिइसकेका छन् । पाइलट प्रोजेक्टका रुपमा सुरुवाती चरणमा परिचयपत्र वितरण गरिएको हो ।
हालसम्म करिब २० लाख सर्वसारधणको बायोमेट्रिक विवरण संकलन गरिसकेको छ । यससम्बन्धि सिष्टम र हार्डवेयरको ठेक्का फ्रेन्च कम्पनी आइडेमियलाई दिइएको थियो । प्रतिस्पर्धा बिना नै सो कम्पनीले दुई वर्षअघि ठेक्का पाएकोमा अझै काम सम्पन्न भएको छैन । त्यसवाहेक विभागले कार्ड छपाईको छुट्टै ठेक्का अघि बढाएको छ । आगामी साउनदेखि कार्ड वितरण सुरु हुने महानिर्देशक बस्नेत बताउँछन् । सरकारले दुई वर्षअघि नै तीन वर्षभित्र सबै नेपालीलाई राष्ट्रियपरिचयपत्र वितरण गर्ने योजना सार्वजनिक गरेको थियो । तर, समयमा काम हुन सकेको छैन । सबै नागरिकको राष्ट्रिय परिचयपत्र भएपछि अपराध नियन्त्रणमा सहज हुने प्रहरी अधिकारीहरु बताउँछन् ।
